ปัญหาฝุ่น PM 2.5 เป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคนไทยอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในพื้นที่เมืองใหญ่ที่มีการจราจรหนาแน่นและการเผาไหม้จากภาคเกษตร หลายคนจึงมักพึ่งพาเทคโนโลยีเช็คค่าสภาพอากาศบ่อยๆ เพื่อตรวจสอบค่าฝุ่นในแต่ละวัน เพื่อช่วยวางแผนการใช้ชีวิตได้อย่างปลอดภัยมากขึ้น ปัจจุบันมีหลายแอพพลิเคชันที่ช่วยเช็คค่าฝุ่นแบบเรียลไทม์และแจ้งเตือนเมื่อค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน ทำให้สามารถป้องกันตัวเองได้ทันเวลา
1. Air4Thai
Air4Thai เป็นแอพพลิเคชันอย่างเป็นทางการของกรมควบคุมมลพิษ ให้ข้อมูลคุณภาพอากาศทั่วประเทศแบบเรียลไทม์จากสถานีตรวจวัดจริงกว่า 80 แห่งทั่วไทย แอพแสดงค่าฝุ่น PM 2.5 PM 10 และข้อมูลอื่นๆ เช่น ค่าโอโซน คาร์บอนมอนอกไซด์ พร้อมระบบแสดงสีบอกระดับคุณภาพอากาศเข้าใจง่าย สามารถเลือกดูข้อมูลย้อนหลังและตั้งค่าพื้นที่โปรดเพื่อรับการแจ้งเตือน
จุดเด่น
- ข้อมูลมีความแม่นยำและเป็นทางการ โดยมาจากสถานีตรวจวัดมาตรฐานของรัฐบาลไทย
- ใช้งานง่าย เข้าใจง่าย โดยมีการแสดงผลแบ่งเป็นสีต่างๆ ตามมาตรฐาน AQI ของไทย ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้ประเมินความเสี่ยงได้ในทันที
- ให้ข้อมูลมลพิษในอากาศอย่างละเอียด เช่น แสดงผลค่าดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) และความเข้มข้นของมลพิษ ทั้ง PM 2.5, PM 10, โอโซน ($O_3$), คาร์บอนมอนอกไซด์ ($CO$), ไนโตรเจนไดออกไซด์ ($NO_2$), และซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ($SO_2$)
ดาวน์โหลด Air4Thai
- Android (Play Store): https://play.google.com/store/apps/details?id=com.kathistudio.air4thaimobile
- iOS (App Store): https://apps.apple.com/th/app/air4thai/id594762042
2. AirVisual หรือ IQAir AirVisual
AirVisual หรือ IQAir เป็นแอพที่รวมข้อมูลคุณภาพอากาศจากสถานีตรวจวัดจริงทั่วโลก พร้อมแบบจำลองพยากรณ์ล่วงหน้า 72 ชั่วโมง ใช้เทคโนโลยีวิเคราะห์ข้อมูลจากทั้งเซ็นเซอร์ภาคพื้นและระบบพยากรณ์ทางอุตุนิยมวิทยา จึงให้ค่าที่แม่นยำและอัพเดทอย่างต่อเนื่อง แอพแสดงแผนที่คุณภาพอากาศทั่วโลก และสามารถตั้งค่าแจ้งเตือนอัตโนมัติเมื่อค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน
จุดเด่น
- แสดงข้อมูลได้ทั่วโลก IQAir รวบรวมข้อมูลคุณภาพอากาศจากสถานีตรวจวัดของภาครัฐทั่วโลก และเครือข่ายเซนเซอร์ของตัวเอง จึงมีความละเอียดและครอบคลุมสูง
- มีพยากรณ์อากาศล่วงหน้า มีฟังก์ชันการพยากรณ์คุณภาพอากาศล่วงหน้าได้สูงสุดถึง 7 วัน
ดาวน์โหลด IQAir AirVisual
- Android (Play Store): https://play.google.com/store/apps/details?id=com.airvisual
- iOS (App Store): https://apps.apple.com/us/app/iqair-airvisual-air-quality/id1048912974
3. Plume Labs
Plume Labs หรือ ชื่อเต็มคือ Plume Air Report เป็นแอพที่ใช้ข้อมูลจากสถานีตรวจวัดจริงและแบบจำลองเชิงพื้นที่เพื่อพยากรณ์คุณภาพอากาศล่วงหน้าได้สูงสุด 72 ชั่วโมง จุดเด่นคือการแสดงผลเป็นกราฟรายชั่วโมง ช่วยให้ผู้ใช้วางแผนกิจกรรมกลางแจ้งได้อย่างเหมาะสม พร้อมระบบแจ้งเตือนตามพื้นที่ที่เลือกไว้
จุดเด่น
- พยากรณ์สภาพอากาศรายชั่วโมง โดดเด่นด้วยการพยากรณ์คุณภาพอากาศล่วงหน้าได้ถึง 72 ชั่วโมง (3 วัน) โดยสามารถแสดงแนวโน้มแบบรายชั่วโมงได้
- แสดงแผนที่ระดับมลพิษแบบละเอียด มีการผสมผสานข้อมูลจากหลายแหล่ง เช่น ดาวเทียม สถานีตรวจวัด และแบบจำลองบรรยากาศ เพื่อแสดงแผนที่มลพิษแบบระดับถนน (Street-by-Street) ในระดับที่ละเอียดมาก (Hyper-local)
ดาวน์โหลด Plume Labs
- Android (Play Store): https://play.google.com/store/apps/details?id=com.plumelabs.air
- iOS (App Store): https://apps.apple.com/gb/app/plume-labs-air-quality-app/id950289243
การเลือกใช้แอพตรวจวัดค่าฝุ่นที่มีความน่าเชื่อถือและอัพเดทข้อมูลต่อเนื่องจะช่วยให้รับรู้ความเสี่ยงจากมลพิษทางอากาศได้ทันท่วงที การหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งในวันที่ค่าฝุ่นสูง การสวมหน้ากาก N95 และดูแลสุขภาพปอดให้แข็งแรง ถือเป็นแนวทางพื้นฐานที่ช่วยลดผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ต่อร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ