ทำไมกินแล้วง่วง มารู้จักกับ Food Coma อาการง่วงหลังทานอาหาร

หลายคนคงเคยมีอาการง่วงหลังจากทานอาหาร โดยเฉพาะหลังมื้อกลางวัน จนต้องพยายามฝืนลืมตาในที่ทำงาน หรือรู้สึกอยากเอนตัวนอนหลังกินข้าวเสร็จ ทั้งที่ยังมีงานต้องทำ อาการนี้มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า “Food Coma” หรือภาวะง่วงหลังกินอาหาร ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ตามธรรมชาติ แต่ถ้าเกิดบ่อยๆ อาจมีสาเหตุมาจากพฤติกรรมการกินที่ไม่เหมาะสมของเราก็ได้

Food Coma คืออะไร

Food Coma คืออาการง่วง ซึม หรือรู้สึกอ่อนเพลียหลังรับประทานอาหาร โดยเฉพาะมื้อที่มีปริมาณมากหรือมีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรตและไขมันสูง เมื่อร่างกายได้รับอาหารเข้าไป ระบบย่อยอาหารจะเริ่มทำงานหนักขึ้น หลอดเลือดจะส่งเลือดไปยังระบบทางเดินอาหารมากขึ้นเพื่อช่วยในการย่อยและดูดซึมสารอาหาร ส่งผลให้เลือดที่ไปเลี้ยงสมองลดลงชั่วคราว ทำให้เกิดอาการง่วง

นอกจากนี้ ระดับน้ำตาลในเลือดที่เพิ่มขึ้นหลังการกินจะกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนอินซูลิน เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ฮอร์โมนนี้จะส่งผลให้กรดอะมิโนบางชนิด เช่น ทริปโตเฟน เข้าสู่สมองได้มากขึ้น และถูกเปลี่ยนเป็นสารเซโรโทนินและเมลาโทนิน ซึ่งมีผลทำให้รู้สึกผ่อนคลายและง่วงนอนได้ง่ายขึ้น

ทำไมบางคนถึงง่วงมากกว่าคนอื่น

อาการง่วงหลังกินอาหารไม่ได้เกิดเท่ากันในทุกคน ความรุนแรงของ Food Coma ขึ้นอยู่กับชนิดของอาหาร ปริมาณที่กิน และช่วงเวลาที่รับประทาน หากกินอาหารมื้อใหญ่โดยเฉพาะอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูง เช่น ข้าวขาว เส้นพาสต้า หรือของหวาน ร่างกายจะหลั่งอินซูลินมากขึ้น และยิ่งกระตุ้นการสร้างสารที่ทำให้ง่วงมากขึ้นด้วย

อาหารที่มีไขมันสูงก็มีผลเช่นกัน เนื่องจากใช้เวลาย่อยนาน ทำให้ร่างกายต้องส่งพลังงานไปช่วยระบบย่อยอาหารมากขึ้น ผู้ที่นอนหลับไม่เพียงพอหรือมีความเครียดสะสมก็มีแนวโน้มจะเกิดอาการนี้ได้ง่ายกว่าเช่นกัน เพราะร่างกายมีความอ่อนล้าอยู่แล้ว เมื่อรับอาหารเข้าไปจึงตอบสนองด้วยการชะลอการทำงานของสมองและระบบประสาท

วิธีลดอาการง่วงหลังทานอาหาร

อาการ Food Coma สามารถป้องกันและบรรเทาได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการกินให้เหมาะสม ควรหลีกเลี่ยงการกินอาหารในปริมาณมากเกินไปในมื้อเดียว โดยเฉพาะในมื้อกลางวันซึ่งเป็นช่วงที่ร่างกายต้องใช้พลังงานทำงานต่อ การแบ่งอาหารเป็นมื้อย่อยๆ 4-5 มื้อต่อวันจะช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้นและไม่เกิดภาวะง่วง

เลือกกินอาหารที่มีสัดส่วนของโปรตีน คาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน และผักผลไม้ที่มีกากใยสูง ซึ่งช่วยให้ร่างกายย่อยได้ช้าและคงระดับพลังงานได้นานกว่าอาหารที่มีน้ำตาลสูง การดื่มน้ำให้เพียงพอระหว่างวันก็ช่วยให้ร่างกายไม่อ่อนเพลียหลังมื้ออาหาร นอกจากนี้ การลุกเดินหรือยืดเส้นเบาๆ หลังจากกินข้าวประมาณ 10-15 นาที จะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและลดความง่วงได้ดี

ระวัง Food Coma อาจเป้นสัญญาณของโรคเบาหวาน

แม้ Food Coma จะไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่ถ้าอาการง่วงหลังกินอาหารเกิดขึ้นบ่อยและรุนแรง อาจเป็นสัญญาณของภาวะน้ำตาลในเลือดไม่สมดุล เช่น ภาวะดื้อต่ออินซูลิน หรือโรคเบาหวานในระยะเริ่มต้น โดยเฉพาะผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรือมีประวัติครอบครัวเป็นโรคเบาหวาน ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพเพื่อประเมินความเสี่ยง

อาการง่วงหลังทานอาหารเกิดจากกระบวนการทำงานของร่างกาย ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกคน อาการหนังท้องตึงหนังตาก็หย่อนจึงไม่ใช่ความขี้เกียจอย่างที่บางคนเคนเคยเข้าใจผิด เมื่อเรารู้สาเหตุของอาการง่วงนี้แล้ว เราก็จะสามารถปรับพฤติกรรมการกินได้อย่างเหมาะสมขึ้น โดยเลือกอาหารที่ดี ทานให้หลากหลาย และสมดุล เท่านี้ก็จะช่วยให้ร่างกายมีพลังและสมองปลอดโปร่งตลอดวันโดยไม่ต้องกังวลกับอาการง่วงหลังท้องอิ่มอีกต่อไป